Jak dobrać grubość i typ arkusza tworzywa do formowania próżniowego?
W formowaniu próżniowym kluczowe znaczenie ma nie tylko technologia produkcji, ale również odpowiedni dobór grubości i rodzaju arkusza tworzywa sztucznego. To od tych parametrów zależy nie tylko estetyka i trwałość detalu, ale także stabilność procesu, czas cyklu oraz koszty jednostkowe. W tym artykule wyjaśniamy, jak świadomie dobrać grubość i typ materiału do konkretnego projektu, aby osiągnąć optymalny efekt produkcyjny.Dlaczego grubość arkusza jest tak ważna?
Podczas formowania próżniowego podgrzany arkusz tworzywa sztucznego jest rozciągany nad formą. W miejscach największego rozciągnięcia materiał automatycznie się ścienia. Dlatego nie wystarczy znać grubość początkową arkusza – trzeba przewidzieć, jaka grubość pozostanie w najcieńszym miejscu detalu.
Jeżeli arkusz będzie zbyt cienki:
-
detal może być zbyt słaby mechanicznie,
-
pojawią się ryzyko pęknięć, deformacji lub perforacji,
-
produkt nie przejdzie testów jakościowych.
Jeżeli arkusz będzie zbyt gruby:
-
materiał będzie się niedostatecznie rozciągał,
-
pojawi się ryzyko nierównomiernego formowania,
-
zwiększą się koszty jednostkowe.
Jak dobrać grubość arkusza? Praktyczne zasady:
Zastosowanie | Rekomendowana grubość arkusza |
---|---|
Opakowania cienkościenne | 0,5 – 1,0 mm |
Pojemniki transportowe | 1,5 – 3,0 mm |
Obudowy przemysłowe | 3,0 – 6,0 mm |
Elementy konstrukcyjne | 5,0 – 10,0 mm |
✔ Ważne: Grubość minimalna gotowego detalu w miejscach rozciągania nie powinna spadać poniżej 50–60% grubości pierwotnej arkusza.
Jakie tworzywa najczęściej stosuje się w formowaniu próżniowym?
Wybór materiału zależy od:
-
wymaganej wytrzymałości mechanicznej,
-
środowiska pracy (UV, chemikalia, temperatura),
-
estetyki i kolorystyki,
-
budżetu produkcyjnego.
Najpopularniejsze tworzywa do termoformowania:
-
ABS – wysoka odporność mechaniczna, łatwość obróbki.
-
HIPS – ekonomiczne, lekkie, idealne do opakowań.
-
PETG – przezroczyste, odporne chemicznie, dopuszczone do kontaktu z żywnością.
-
PMMA (akryl) – bardzo estetyczne, odporne na promieniowanie UV.
-
PVC – trudnopalne, odporne na czynniki atmosferyczne.
-
Poliwęglan (PC) – ekstremalna odporność na uderzenia.
Co uwzględnić przy wyborze tworzywa?
✔ Czy produkt będzie stosowany na zewnątrz? – wybieraj materiały z odpornością UV (np. ABS/PMMA, ASA).
✔ Czy produkt będzie miał kontakt z żywnością? – wybieraj tworzywa dopuszczone do kontaktu z żywnością (np. PETG, PP).
✔ Czy produkt będzie eksploatowany w niskich lub wysokich temperaturach? – konieczne materiały z odpowiednią stabilnością termiczną (np. PC, PVC).
✔ Czy liczy się estetyka? – PETG, PMMA, ABS w wersjach wysokopołyskowych zapewnią lepszy wygląd.
✔ Czy produkt musi być odporny na chemikalia? – postaw na PETG, PVC lub specjalne blendy.
Jakie błędy najczęściej popełniane są przy doborze grubości i tworzywa?
❌ Używanie zbyt cienkich arkuszy w dużych detalach – skutkuje pofalowaniem i osłabieniem strukturalnym.
❌ Niewłaściwe przewidzenie efektu rozciągania materiału – zwłaszcza w głębokich formach.
❌ Dobór materiału bez analizy warunków pracy (np. użycie HIPS w produktach zewnętrznych, co prowadzi do blaknięcia).
❌ Wybór tworzywa nieodpornego na środki chemiczne stosowane przez użytkownika końcowego.
Podsumowanie – jak dobrać idealny materiał?
Dobór odpowiedniego arkusza tworzywa to połączenie wiedzy technologicznej, specyfiki projektu i praktyki produkcyjnej. Każdy projekt należy rozpatrywać indywidualnie, biorąc pod uwagę:
-
grubość materiału po formowaniu,
-
poziom rozciągnięcia,
-
warunki użytkowania produktu.
Potrzebujesz pomocy w doborze grubości i typu tworzywa?
Skontaktuj się z naszym zespołem – doradzimy najlepsze rozwiązanie pod kątem technologii, kosztów i jakości.
info@start-leszno.pl | ☎ +48 609 58 60 50